Innstilling frå utdannings- og forskingskomiteen om Endringar i statsbudsjettet 2023 under Kunnskapsdepartementet, Landbruks- og matdepartementet og Nærings- og fiskeridepartementet

Søk
Til Stortinget

Bakgrunn

Komiteen behandlar i denne innstillinga forslag til endringar av løyvingane i statsbudsjettet for 2023 på rammeområde 16 Utdanning og forsking. Dette omfattar alle endringar Kunnskapsdepartementet foreslår i Prop. 20 S (2023–2024).

Vidare blir forslaga til Landbruks- og matdepartementet i Prop. 24 S (2023–2024) om endringar under kap. 1137 behandla. Dei andre forslaga i Prop. 24 S (2023–2024) blir behandla av næringskomiteen.

I innstillinga blir også forslaga til Nærings- og fiskeridepartementet i Prop. 25 S (2023–2024) om endringar under kap. 920, 923, 926, 3923 og 3926 behandla. Dei andre forslaga i Prop. 25 S (2023–2024) blir i hovudsak behandla av næringskomiteen, med unntak av enkelte kapittel som blir behandla av transport- og kommunikasjonskomiteen, energi- og miljøkomiteen og arbeids- og sosialkomiteen.

Merknader frå komiteen

Komiteen, medlemene frå Arbeidarpartiet, Øystein Mathisen, Lise Selnes, Kristian Torve og Elise Waagen, frå Høgre, Margret Hagerup, Kari-Anne Jønnes og Jan Tore Sanner, frå Senterpartiet, Anja Ninasdotter Abusland og Marit Knutsdatter Strand, frå Framstegspartiet, Himanshu Gulati, frå Sosialistisk Venstreparti, Grete Wold, frå Raudt, leiaren Hege Bae Nyholt, og frå Venstre, Abid Raja, viser til behandlinga i komiteen av statsbudsjettet 2023 i Prop. 1 S (2022–2023) og merknadene til dei respektive partia i Innst. 12 S (2022–2023), samt Stortingets behandling av revidert nasjonalbudsjett for 2023, jf. Innst. 490 S (2022–2023).

Når det gjeld kapitla og poster som ikkje er omtalte nedanfor, har komiteen ingen merknader og sluttar seg til dei framlagte forslaga i proposisjonen.

Komiteens flertall, medlemmene fra Arbeiderpartiet, Senterpartiet og Sosialistisk Venstreparti, viser til Prop. 20 S (2023–2024), der Kunnskapsdepartementet klargjør endringer i statsbudsjettet for 2023. Eksempelvis vil flertallet trekke fram mindreforbruk på kap. 225 post 64 med 59,4 mill. kroner til svømmeundervisning grunnet at færre elever utløser tilskudd enn lagt til grunn i eksisterende budsjett, og merforbruk på kap. 288 post 73 med 231,5 mill. kroner til EUs rammeprogram for forskning og innovasjon grunnet endringer i valutakursen.

Flertallet mener det er viktig å styrke elevenes leseferdigheter og kildekritikk i skolen, og 10 mill. kroner i engangstilskudd til Lesesenteret ved Universitetet i Stavanger (UiS) og 3,4 mill. kroner i engangstilskudd til Tenk, faktisk.no sin skoleressurs, i nysaldert statsbudsjett for 2023 støtter opp under disse målene.

Komiteens medlemmer fra Høyre viser til regjeringens forslag om økt tilskudd til henholdsvis Lesesenteret og Tenk over kap. 226 post 21. I svar på spørsmål fra Høyres fraksjon til Prop. 20 S (2023–2024), skriver kunnskapsministeren:

«Viser til spørsmål fra Jan Tore Sanner datert 28.11.2023. De foreslåtte engangstilskuddene til henholdsvis Lesesenteret og Tenk vil utbetales før årsskiftet. Det er riktig at de foreslåtte bevilgningene i hovedsak vil finansiere aktivitet i 2024.»

Disse medlemmer konstaterer at det ikke er i tråd med Finansdepartementets veileder for statlig budsjettarbeid å bevilge penger i nysalderingen når bevilgningen i hovedsak finansierer aktivitet i påfølgende budsjettår. Disse medlemmer mener at økt tilskudd, som skal finansiere aktivitet neste år, burde inngått i regjeringens forslag til budsjett for 2024, og ikke i nysalderingen av 2023-budsjettet. Etter en helhetlig vurdering vil imidlertid ikke disse medlemmer gå mot forslaget.

Tilråding frå komiteen

Tilrådinga frå komiteen blir fremja av ein samla komité.

Komiteen har elles ingen merknader, viser til proposisjonen og rår Stortinget til å gjere følgjande

vedtak:
I

I statsbudsjettet for 2023 blir det gjort følgjande endringar:

Kap.

Post

Formål

Kroner

Utgifter

222

Statlege skular og fjernundervisningstenester

1

Driftsutgifter, blir auka med

3 066 000

frå kr 132 376 000 til kr 135 442 000

225

Tiltak i grunnopplæringa

63

Tilskot til samisk i grunnopplæringa, kan overførast, blir redusert med

1 758 000

frå kr 117 761 000 til kr 116 003 000

64

Tilskot til opplæring av barn og unge som søker opphald i Noreg, blir redusert med

59 388 000

frå kr 273 881 000 til kr 214 493 000

65

Rentekompensasjon for skule- og symjeanlegg, kan overførast, blir redusert med

39 258 000

frå kr 331 258 000 til kr 292 000 000

67

Tilskot til opplæring i kvensk eller finsk, blir redusert med

1 591 000

frå kr 9 801 000 til kr 8 210 000

74

Prosjekttilskot, blir redusert med

2 594 000

frå kr 7 262 000 til kr 4 668 000

226

Kvalitetsutvikling i grunnopplæringa

21

Særskilde driftsutgifter, kan overførast, blir auka med

13 400 000

frå kr 1 289 420 til kr 1 302 820

228

Tilskot til private skular o.a.

70

Private grunnskular, overslagsløyving, blir auka med

177 897 000

frå kr 3 590 135 000 til kr 3 768 032 000

71

Private vidaregåande skular, overslagsløyving, blir redusert med

12 542 000

frå kr 1 966 368 000 til kr 1 953 826 000

72

Diverse skular som gir yrkesretta opplæring, overslagsløyving, blir auka med

4 697 000

frå kr 147 055 000 til kr 151 752 000

73

Private grunnskular i utlandet, overslagsløyving, blir auka med

22 912 000

frå kr 125 189 000 til kr 148 101 000

74

Private vidaregåande skular i utlandet, overslagsløyving, blir auka med

4 138 000

frå kr 18 015 000 til kr 22 153 000

75

Private skular for funksjonshemma elevar, overslagsløyving, blir auka med

58 008 000

frå kr 444 095 000 til kr 502 103 000

76

Andre private skular, overslagsløyving, blir auka med

1 690 000

frå kr 63 510 000 til kr 65 200 000

77

Den tysk-norske skolen i Oslo, overslagsløyving, blir redusert med

300 000

frå kr 33 044 000 til kr 32 744 000

81

Elevutveksling til utlandet, blir redusert med

1 313 000

frå kr 2 246 000 til kr 933 000

242

Noregs grøne fagskule – Vea

1

Driftsutgifter, blir auka med

2 739 000

frå kr 32 657 000 til kr 35 396 000

253

Folkehøgskular

70

Tilskot til folkehøgskular, blir redusert med

8 443 000

frå kr 1 082 455 000 til kr 1 074 012 000

256

Direktoratet for høgare utdanning og kompetanse

1

Driftsutgifter, blir auka med

14 556 000

frå kr 449 738 000 til kr 464 294 000

21

Særskilde driftsutgifter, blir auka med

10 057 000

frå kr 9 117 000 til kr 19 174 000

257

Kompetanseprogrammet

70

Tilskot, kan overførast, blir redusert med

30 000 000

frå kr 180 552 000 til kr 150 552 000

270

Studentvelferd

74

Tilskot til velferdsarbeid o.a., blir redusert med

1 856 000

frå kr 83 819 000 til kr 81 963 000

75

Tilskot til bygging av studentbustadar, kan overførast, blir redusert med

83 370 000

frå kr 889 980 000 til kr 806 610 000

273

Kunnskapssektorens tenesteleverandør – Sikt

50

Verksemdskostnader, blir redusert med

7 936 000

frå kr 191 460 000 til kr 183 524 000

285

Noregs forskingsråd

55

Verksemdskostnader, blir redusert med

1 200 000

frå kr 769 356 000 til kr 768 156 000

288

Internasjonale samarbeidstiltak

21

Særskilde driftsutgifter, blir auka med

234 000

frå kr 49 321 000 til kr 49 555 000

72

Internasjonale grunnforskingsorganisasjonar, blir auka med

33 409 000

frå kr 344 229 000 til kr 377 638 000

73

EUs rammeprogram for forsking og innovasjon, blir auka med

231 473 000

frå kr 3 713 893 000 til kr 3 945 366 000

74

EUs program for utdanning, opplæring, ungdom og idrett, blir auka med

58 755 000

frå kr 980 694 000 til kr 1 039 449 000

2410

Statens lånekasse for utdanning

70

Utdanningsstipend, overslagsløyving, blir redusert med

28 883 000

frå kr 3 804 809 000 til kr 3 775 926 000

72

Rentestøtte, overslagsløyving, blir redusert med

214 723 000

frå kr 2 645 033 000 til kr 2 430 310 000

73

Avskrivingar, overslagsløyving, blir auka med

100 000 000

frå kr 884 962 000 til kr 984 962 000

74

Tap på utlån, blir redusert med

63 000 000

frå kr 360 500 000 til kr 297 500 000

90

Auka lån og rentegjeld, overslagsløyving, blir redusert med

90 831 000

frå kr 36 997 174 000 til kr 36 906 343 000

Landbruks- og matdepartementet

1137

Forskning og innovasjon

54

Næringsrettet matforskning m.m., økes med

40 000 000

fra kr 190 000 000 til kr 230 000 000

Nærings- og fiskeridepartementet

920

Noregs forskingsråd

51

Tilskot til marin og maritim forsking, blir auka med

1 200 000

frå kr 603 521 000 til kr 604 721 000

923

Havforskingsinstituttet

21

Særskilde driftsutgifter, kan overførast, blir redusert med

19 313 000

frå kr 439 313 000 til kr 420 000 000

22

Fiskeriforsking og -overvaking, kan overførast, blir redusert med

10 900 000

frå kr 218 234 000 til kr 207 334 000

926

Havforskingsinstituttet, forskingsfartøy

21

Særskilde driftsutgifter, kan overførast, blir auka med

33 997 000

frå kr 195 603 000 til kr 229 600 000

Inntekter

3222

Statlege skular og fjernundervisningstenester

2

Salsinntekter o.a., blir auka med

3 066 000

frå kr 20 986 000 til kr 24 052 000

3225

Tiltak i grunnopplæringa

4

Refusjon av ODA-godkjende utgifter, blir redusert med

28 602 000

frå kr 227 351 000 til kr 198 749 000

3242

Noregs grøne fagskule – Vea

2

Salsinntekter o.a., blir auka med

2 739 000

frå kr 6 261 000 til kr 9 000 000

3256

Direktoratet for høgare utdanning og kompetanse:

1

Inntekter frå oppdrag, blir auka med

10 057 000

frå kr 1 649 000 til kr 11 706 000

2

Inntekter frå refusjonar o.a., blir auka med

14 556 000

frå kr 28 108 000 til kr 42 664 000

5310

Statens lånekasse for utdanning

89

Purregebyr, blir auka med

13 425 000

frå kr 87 600 000 til kr 101 025 000

90

Redusert lån og rentegjeld, blir redusert med

287 861 000

frå kr 12 917 045 000 til kr 12 629 184 000

5617

Renter frå Statens lånekasse for utdanning

80

Renter, blir redusert med

821 188 000

frå kr 9 836 608 000 til kr 9 015 420 000

Nærings- og fiskeridepartementet

3923

Havforskingsinstituttet

1

Oppdragsinntekter, blir redusert med

9 140 000

frå kr 436 140 000 til kr 427 000 000

3926

Havforskingsinstituttet, forskingsfartøy

1

Oppdragsinntekter, blir auka med

38 590 000

frå kr 191 010 000 til kr 229 600 000

Fullmakter til å pådra staten forpliktingar utover gitte løyvingar

II
Tilsegnsfullmakter

Stortinget samtykker i at Kunnskapsdepartementet i 2023 kan gi tilsegn om tilskot ut over gitte løyvingar, men slik at samla ramme for nye tilsegner og gammalt ansvar ikkje overstig følgande beløp:

Kap.

Post

Samla ramme

270

Studentvelferd

75

Tilskot til bygging av studentbustadar

829,1 mill. kroner

Oslo, i utdannings- og forskingskomiteen, den 11. desember 2023

Hege Bae Nyholt

leiar og ordførar