Stortinget - Møte torsdag den 18. april 2024

Dato: 18.04.2024
President: Svein Harberg

Søk

Innhold

Voteringer

Votering

Presidenten []: Då er Stortinget klar til å gå til votering over sak nr. 1 på dagens kart.

Votering i sak nr. 1, debattert 18. april 2024

Innstilling fra næringskomiteen om Strategi for auka sjølvforsyning av jordbruksvarer og plan for opptrapping av inntektsmoglegheitene i jordbruket (Innst. 258 S (2023–2024), jf. Meld. St. 11 (2023–2024))

Debatt i sak nr. 1

Presidenten: Under debatten er det sett fram 31 forslag. Det er

  • forslaga nr. 1–5, frå Torgeir Knag Fylkesnes på vegner av Høgre, Sosialistisk Venstreparti, Raudt, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne

  • forslag nr. 6, frå Lene Westgaard-Halle på vegner av Høgre, Framstegspartiet, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne

  • forslaga nr. 7 og 8, frå Lene Westgaard-Halle på vegner av Høgre, Framstegspartiet og Venstre

  • forslag nr. 9, frå Torgeir Knag Fylkesnes på vegner av Framstegspartiet, Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne

  • forslaga nr. 10–12, frå Torgeir Knag Fylkesnes på vegner av Sosialistisk Venstreparti, Raudt, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne

  • forslaga nr. 13 og 14, frå Lene Westgaard-Halle på vegner av Høgre

  • forslaga nr. 15–25, frå Torgeir Knag Fylkesnes på vegner av Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne

  • forslaga nr. 26 og 27, frå Bengt Rune Strifeldt på vegner av Framstegspartiet

  • forslaga nr. 28–30, frå Geir Jørgensen på vegner av Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne

  • forslag nr. 31, frå Willfred Nordlund på vegner av Arbeidarpartiet og Senterpartiet

Forslag nr. 2 er under debatten gjort om til oversendingsforslag.

Forslag nr. 2 lyder i endra form:

«Det henstilles til regjeringen å pålegge en merkeordning for egne merkevarer (EMW) med kjedenavn, produsent og produktets opprinnelsesland.»

Presidenten føreslår at dette forslaget vert sendt regjeringa utan realitetsvotering. – Det er vedteke.

Det vert votert over forslag nr. 26, frå Framstegspartiet. Forslaget lyder:

«Del II av Meld. St. 11 (2023–2024) Plan for opptrapping av inntektsmoglegheitene i jordbruket sendes tilbake til regjeringen.»

Venstre har varsla støtte til forslaget.

Votering:

Forslaget frå Framstegspartiet vart med 84 mot 17 røyster ikkje vedteke.

(Voteringsutskrift kl. 14.02.40)

Presidenten: Det vert votert forslaga nr. 28 og 30, frå Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne.

Forslag nr. 28 lyder:

«Stortinget ber regjeringen fjerne merverdiavgift på norskprodusert frukt og grønt.»

Forslag nr. 30 lyder:

«Stortinget ber regjeringen snarest legge fram en oversikt over den samlede kostnaden ved å sikre inntektsutjevning mellom bønder og andre yrkesgrupper under forskjellige forutsetninger, herunder

  • å ikke legge til grunn en normeringsfaktor før sammenligning

  • å inkludere investeringer i jord i beregningen av avsetning til investeringer i avskrivbar kapital, og

  • å legge til grunn at et årsverk i jordbruket utgjør 1 700 timer.»

Kristeleg Folkeparti har varsla støtte til forslaga.

Votering:

Forslaga frå Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 91 mot 9 røyster ikkje vedtekne.

(Voteringsutskrift kl. 14.02.59)

Presidenten: Det vert votert over forslag nr. 29, frå Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne. Forslaget lyder:

«Stortinget ber regjeringen utarbeide en opptrappingsinstruks for å øke norskandelen av innkjøpt mat i Forsvaret.»

Kristeleg Folkeparti har varsla støtte til forslaget.

Votering:

Forslaget frå Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 91 mot 9 røyster ikkje vedteke.

(Voteringsutskrift kl. 14.03.17)

Presidenten: Det vert votert over forslag nr. 27, frå Framstegspartiet. Forslaget lyder:

«Stortinget ber regjeringen gjennomføre en helhetlig gjennomgang av jordbruksavtalesystemet og legge denne frem for Stortinget før behandlingen av jordbruksavtalen 2026.»

Votering:

Forslaget frå Framstegspartiet vart med 88 mot 13 røyster ikkje vedteke.

(Voteringsutskrift kl. 14.03.33)

Presidenten: Det vert votert over forslaga nr. 20 og 21, frå Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne.

Forslag nr. 20 lyder:

«Stortinget ber regjeringen komme tilbake til Stortinget med en trinnvis plan for å redusere prisnedskrivningsordninga for korn, samtidig som tilskudd som styrker selvforsyning gjennom drenering, istandsetting av jord og landbruk over hele landet, styrkes.»

Forslag nr. 21 lyder:

«Stortinget ber regjeringen utrede og komme tilbake til Stortinget med forslag til endringer i hovedavtalen for jordbruket for å innføre jordbruksforhandlinger for inneværende år.»

Votering:

Forslaga frå Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 86 mot 15 røyster ikkje vedtekne.

(Voteringsutskrift kl. 14.03.50)

Presidenten: Det vert votert over forslaga nr. 15–19, 22 og 23, frå Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne.

Forslag nr. 15 lyder:

«Stortinget ber regjeringen foreslå å senke kvotetaket for kumelk og geitemelk i jordbruksforhandlingene.»

Forslag nr. 16 lyder:

«Stortinget ber regjeringen sikre at opptrapping av jordbrukets inntektsmuligheter gjennomføres uten at prisnedskrivning på korn økes, og at det gjennomføres en faglig utredning om hvilket nivå ordningen bør ligge på for å oppnå målet om produksjonsbalanse mellom korn- og grasområdene.»

Forslag nr. 17 lyder:

«Stortinget ber regjeringen foreslå nye produksjonsregulerende virkemidler for egg, svin, sau og storfe for å unngå overproduksjon, i jordbruksforhandlingene 2024.»

Forslag nr. 18 lyder:

«Stortinget ber regjeringen legge til en kategori for «norsk standard» i offentlige innkjøp med kriterier om at leverandør skal kunne dokumentere at produktene er produsert til en kvalitet, for eksempel tilsvarende Kvalitetssystem i Landbruket (KSL)-standard, for å gjøre det enklere for innkjøpere å skrive anbud som kan legge til rette for norskproduserte varer.»

Forslag nr. 19 lyder:

«Stortinget ber regjeringen fjerne all samordning av avløsertilskuddet med annen inntekt.»

Forslag nr. 22 lyder:

«Stortinget ber regjeringen gjøre følgende endringer i beregningen av gjennomsnittlig jordbruksinntekt foreslått i Meld. St.11 (2023–2024):

Det legges ikke til en normeringsfaktor på 20 pst. i beregning av gjennomsnittlig jordbruksinntekt for nivåsammenlikning.

For beregning av gjennomsnittlig jordbruksinntekt for nivåsammenlikning skal det legges til grunn at et årsverk i landbruket er på 1 700 timer.

For beregning av gjennomsnittlig jordbruksinntekt for nivåsammenlikning skal det i totalkalkylen budsjetteres med en gjennomsnittlig avkastning på all egenkapital investert i jordbruket høyere enn gjeldsrente.»

Forslag nr. 23 lyder:

«Stortinget ber regjeringen inkludere investeringer i jord i beregningen av avsetning til investeringer i avskrivbar kapital.»

Votering:

Forslaga frå Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 86 mot 15 røyster ikkje vedtekne.

(Voteringsutskrift kl. 14.04.09)

Presidenten: Det vert votert over forslag nr. 25, frå Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne. Forslaget lyder:

«Stortinget ber regjeringen legge til grunn følgende inntektsmål: «Inntektsgapet mellom jordbruket og andre grupper skal tettes innen 2027. Inntektsgapet skal tettes i fremtidige jordbruksoppgjør basert på den modell for måling av inntektsnivå hvor et årsverk er 1 700 timer, normeringsfaktor settes til 5 pst., og at avsetning til avskrivbar kapital skal regnes med grunnlag i investert verdi og ikke bokført verdi, og ellers de vilkår som følger av Meld. St. 11 (2023–2024)».»

Kristeleg Folkeparti har varsla støtte til forslaget.

Votering:

Forslaget frå Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 84 mot 17 røyster ikkje vedteke.

(Voteringsutskrift kl. 14.04.27)

Presidenten: Det vert votert over forslag nr. 24, frå Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne. Forslaget lyder:

«Stortinget ber regjeringen legge til grunn 1 700 timer per årsverk i jordbruket ved inntektssammenligning med andre yrkesgrupper.»

Kristeleg Folkeparti har varsla støtte til forslaget.

Votering:

Forslaget frå Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 83 mot 18 røyster ikkje vedteke.

(Voteringsutskrift kl. 14.04.45)

Presidenten: Det vert votert over forslaga nr. 13 og 14, frå Høgre.

Forslag nr. 13 lyder:

«Stortinget ber regjeringen utarbeide en normeringsfaktor etter modell fra Grytten-utvalget.»

Forslag nr. 14 lyder:

«Stortinget ber regjeringen videreføre lønn til industriarbeidere som sammenligningsgrunnlag for fremtidige beregninger av inntektsmuligheter i landbruket.»

Votering:

Forslaga frå Høgre vart med 79 mot 21 røyster ikkje vedtekne.

(Voteringsutskrift kl. 14.05.00)

Presidenten: Det vert votert over forslaga nr. 10–12, frå Sosialistisk Venstreparti, Raudt, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne.

Forslag nr. 10 lyder:

«Stortinget ber regjeringen stimulere til økt bruk av grovfôr og beitebruk, og at dette skal være førende for staten i jordbruksforhandlingene.»

Forslag nr. 11 lyder:

«Stortinget ber regjeringen foreslå en jordpakke for å få opp planteproduksjon hvor tilskuddene til drenering, grøfting og bærekraftig bruk av jord økes.»

Forslag nr. 12 lyder:

«Stortinget ber regjeringen innføre krav til opprinnelsesmerking i storhusholdning og restauranter (HoReCa).»

Votering:

Forslaga frå Sosialistisk Venstreparti, Raudt, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 81 mot 20 røyster ikkje vedtekne.

(Voteringsutskrift kl. 14.05.18)

Presidenten: Det vert votert over forslag nr. 9, frå Framstegspartiet, Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne. Forslaget lyder:

«Stortinget ber regjeringen om å ikke legge til grunn en normeringsfaktor ved sammenligning av inntekt i jordbruket og andre yrkesgrupper.»

Votering:

Forslaget frå Framstegspartiet, Sosialistisk Venstreparti, Raudt og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 74 mot 27 røyster ikkje vedteke.

(Voteringsutskrift kl. 14.05.34)

Presidenten: Det vert votert over forslaga nr. 7 og 8, frå Høgre, Framstegspartiet og Venstre.

Forslag nr. 7 lyder:

«Stortinget ber regjeringen sikre at Norges offensive handelspolitiske interesser vektlegges like tungt som jordbruksinteressene i handelspolitikken.»

Forslag nr. 8 lyder:

«Stortinget ber regjeringen komme tilbake til Stortinget med en konsekvensanalyse av hvordan handelspolitikken for jordbruksvarer påvirker handelen for andre varer.»

Votering:

Forslaga frå Høgre, Framstegspartiet og Venstre vart med 63 mot 38 røyster ikkje vedtekne.

(Voteringsutskrift kl. 14.05.50)

Presidenten: Det vert votert over forslag nr. 6, frå Høgre, Framstegspartiet, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne. Forslaget lyder:

«Stortinget ber regjeringen endre beregningsmodell for selvforsyning og matsikkerhet slik at norsk sjømat også medregnes, herunder også at import av innsatsfaktorer til fôr i krise kan erstattes av norskproduserte innsatsfaktorer.»

Votering:

Forslaget frå Høgre, Framstegspartiet, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 61 mot 40 røyster ikkje vedteke.

(Voteringsutskrift kl. 14.06.07)

Presidenten: Det vert votert over forslaga nr. 3–5, frå Høgre, Sosialistisk Venstreparti, Raudt, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne.

Forslag nr. 3 lyder:

«Stortinget ber regjeringen fremme en plan i løpet av 2024 for å øke norskandelen av frukt og grønt i offentlige innkjøp, og komme tilbake til Stortinget på egnet måte.»

Forslag nr. 4 lyder:

«Stortinget ber regjeringen utvide opprinnelsesmerking for å gi forbrukerne mulighet til å ta opplyste valg.»

Forslag nr. 5 lyder:

«Stortinget ber regjeringen foreta en gjennomgang av ordningen med prisnedskrivning av korn for å vurdere hvordan ordningen best kan stimulere til mindre bruk av kraftfôr og mer bruk av norskprodusert grovfôr samt bidra til norsk selvforsyning.»

Kristeleg Folkeparti har varsla støtte til forslaga.

Votering:

Forslaga frå Høgre, Sosialistisk Venstreparti, Raudt, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 58 mot 43 røyster ikkje vedtekne.

(Voteringsutskrift kl. 14.06.25)

Presidenten: Det vert votert over forslag nr. 1, frå Høgre, Sosialistisk Venstreparti, Raudt, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne. Forslaget lyder:

«Stortinget ber regjeringen følge opp sine forpliktelser i henhold til jordbrukets klimaavtale om å bidra til å endre matforbruket i den norske befolkningen slik at dette forbruket i størst mulig grad blir i tråd med kostholdsrådene.»

Votering:

Forslaget frå Høgre, Sosialistisk Venstreparti, Raudt, Venstre og Miljøpartiet Dei Grøne vart med 61 mot 40 røyster ikkje vedteke.

(Voteringsutskrift kl. 14.06.44)

Komiteen hadde tilrådd Stortinget å gjera følgjande

vedtak:
I

Stortinget ber regjeringen snarest mulig starte arbeidet med en offentlig utredning som kan legge grunnlag for en stortingsmelding om fremtidens matsystemer, der folkehelse, klima, natur og landbruks- og matpolitikk blir satt i sammenheng.

II

Stortinget ber regjeringen vektlegge Norges beredskapspotensial i den videre oppfølgingen av Totalberedskapskommisjonens rapport NOU 2023: 17.

III

Stortinget ber regjeringen sikre at kritiske samfunnsfunksjoner gis fortrinn ved kriser slik at blant annet handel og produksjon av matvarer går mest mulig normalt under en krise.

IV

Stortinget ber regjeringen utarbeide konkrete beredskapsplaner for en krisesituasjon som sikrer alle nordmenn nok mat.

V

Stortinget ber regjeringen ta initiativ til å utarbeide en felles nordisk risiko- og sårbarhetsanalyse for forsyningssikkerhet for mat.

VI

Stortinget ber regjeringen arbeide etter et mål om at 50 pst. selvforsyning, korrigert for import av fôr, skal nås innen 2030.

VII

Stortinget ber regjeringen komme tilbake til Stortinget våren 2025 med en plan for mer plantebasert mat, hvor målet er at den samlede norske plantebaserte produksjonen skal styrkes og sammenhengen mellom de ulike leddene i verdikjeden skal økes.

VIII

Stortinget ber regjeringen revidere strategien for økologisk landbruk i 2024.

IX

Stortinget ber regjeringen utrede og prøve ut et teigbasert system, eller tilsvarende, som skal bidra til drift av krevende areal.

X

Stortinget ber regjeringen gå gjennom tilskuddssystemet for å vurdere om overføringene til jordbruket fører til en styrking av norsk selvforsyning, og at mer jord i Norge tas i bruk til matproduksjon.

XI

Stortinget ber regjeringen legge til grunn følgende inntektsmål: Inntektsgapet mellom jordbruket og andre grupper skal tettes innen 2027.

XII

Stortinget ber regjeringen gjennomføre fremtidige jordbruksoppgjør basert på den modell for måling av inntektsnivå, med forutsetninger, avgrensninger og vilkår, som følger av Meld. St. 11 (2023–2024).

XIII

Meld. St. 11 (2023–2024) – Strategi for auka sjølvforsyning av jordbruksvarer og plan for opptrapping av innteksmoglegheitene i jordbruket – vedlegges protokollen.

Presidenten: Det vert først votert over XII.

Arbeidarpartiet, Høgre, Senterpartiet, Framstegspartiet, Sosialistisk Venstreparti, Raudt, Miljøpartiet Dei Grøne og Kristeleg Folkeparti har varsla at dei vil røysta imot.

Voteringstavlene viste at 93 representantar hadde røysta mot tilrådinga frå komiteen og 8 representantar hadde røysta for.

(Voteringsutskrift kl. 14.07.09)

Presidenten: Fleire har røysta feil. Me tek voteringa på nytt.

Votering:

Tilrådinga frå komiteen vart med 97 mot 4 røyster ikkje vedteken.

(Voteringsutskrift kl. 14.07.54)

Presidenten: Det vert votert over I, IV, V og VII.

Framstegspartiet har varsla at dei vil røysta imot.

Votering:

Tilrådinga frå komiteen vart vedteken med 87 mot 13 røyster.

(Voteringsutskrift kl. 14.08.14)

Presidenten: Det vert votert over X.

Høgre og Framstegspartiet har varsla at dei vil røysta imot.

Votering:

Tilrådinga frå komiteen vart vedteken med 66 mot 34 røyster.

(Voteringsutskrift kl. 14.08.32)

Presidenten: Det vert votert over VIII og IX.

Høgre, Framstegspartiet og Kristeleg Folkeparti har varsla at dei vil røysta imot.

Votering:

Tilrådinga frå komiteen vart vedteken med 65 mot 36 røyster.

(Voteringsutskrift kl. 14.08.51)

Presidenten: Det vert votert over VI.

Høgre, Framstegspartiet og Venstre har varsla at dei vil røysta imot.

Votering:

Tilrådinga frå komiteen vart vedteken med 63 mot 38 røyster.

(Voteringsutskrift kl. 14.09.10)

Presidenten: Det vert votert over XI.

Høgre, Framstegspartiet, Sosialistisk Venstreparti, Venstre, Miljøpartiet Dei Grøne og Kristeleg Folkeparti har varsla at dei vil røysta imot.

Votering:

Tilrådinga frå komiteen vart med 52 mot 49 røyster ikkje vedteken.

(Voteringsutskrift kl. 14.09.40)

Presidenten: Det vert votert over forslag nr. 31, frå Arbeidarpartiet og Senterpartiet. Forslaget lyder:

«Stortinget ber regjeringen sørge for at timetall pr. årsverk i jordbruket trappes ned i like deler til 1750 timer fram til 2027.»

Sosialistisk Venstreparti, Raudt, Miljøpartiet Dei Grøne og Kristeleg Folkeparti har varsla subsidiær støtte til forslaget.

Votering:

Forslaget frå Arbeidarpartiet og Senterpartiet vart vedteke med 63 mot 38 røyster.

(Voteringsutskrift kl. 14.10.15)

Presidenten: Det vert votert over II og III.

Votering:

Tilrådinga frå komiteen vart samrøystes vedteken.

Presidenten: Det vert votert over XIII.

Votering:

Tilrådinga frå komiteen vart samrøystes vedteken.