Sammendrag
Regjeringa ynskjer
at pensjonistar som har minstenivået i alderspensjonen for einslege
og ikkje har andre inntekter, ikkje skal betale skatt. For at dette
framleis skal vere tilfellet i 2021 etter at minste pensjonsnivå er
auka, må skattereglane for pensjon justerast. Regjeringa foreslår
difor å auke satsen for minstefrådraget i pensjonsinntekt frå 32
til 37 pst.
I forliket om 2021-budsjettet
vart det semje om å auke minste pensjonsnivå for einslege med 5 000
kroner frå 1. juli 2021. Det vart og semje om å regulere alderspensjonen
i folketrygda høgare for alle i 2021, ved at alderspensjonen skal
regulerast med gjennomsnittet av pris- og lønsvekst, men ikkje høgare
enn lønsvekst. Vidare vart det i samband med nysalderinga av 2020-budsjettet
semje om ei eingongsutbetaling på 4 000 kroner i 2021 til dei som
var einslege minstepensjonistar i 2020. Dette var ikkje meint å
ha varig verknad på pensjonsnivået, men ved behandlinga av Dokument
8:53 S (2020–2021) oppmoda Stortinget regjeringa om at beløpet vert vidareført
som ein permanent auke, med verknad frå 1. januar 2021 (vedtak 620).
Regjeringa vart òg beden om å leggje inn ein kompensasjon i trygdeoppgjeret
for 2021 for at trygdeoppgjeret i 2020 vart gjennomført med utgangspunkt
i dagens modell for regulering av alderspensjon, og ikkje med gjennomsnittet
av løns- og prisvekst (vedtak 619).
Arbeids- og sosialdepartementet
har i Prop. 126 S (2020–2021) gjort greie for regjeringa si planlagde
oppfølging og lagt fram forslag om tilhøyrande løyvingar på utgiftssida.
Desse fem vedtaka om auka pensjon inneber i sum at pensjonsskattereglane
for 2021 må justerast dersom minstenivået i alderspensjonen for
einslege framleis skal vere skattefritt i 2021. Det er i proposisjonen
omtalt at skattereglane for pensjon vil verte vurderte i revidert
nasjonalbudsjett 2021 med sikte på at minstenivået framleis skal
vere skattefritt.
Skattereglane for
pensjonsinntekt er tilpassa slik at pensjonistar med minstenivået
i alderspensjonen for einslege ikkje skal betale inntektsskatt dersom
pensjonen er den einaste inntekta. For å oppnå dette, vert skatten
fastsett på ordinær måte, med mellom anna personfrådrag og minstefrådrag,
og deretter redusert med eit særskilt skattefrådrag for pensjonistar.
Skattefrådraget vert trappa ned med pensjonsinntekta, i to trinn
med ulike satsar.
Minstefrådrag vert
gjeve i løns-, trygde- og pensjonsinntekt når alminneleg inntekt
skal fastsetjast. Frå og med 2005 har det vore eit eige minstefrådrag
i pensjonsinntekt. Det utgjer 32 pst. av pensjonsinntekta, med eit
maksimalt nivå på 88 700 kroner. Minstefrådraget påverkar innslagspunktet
for å betale skatt av pensjon. Etter gjeldande skattereglar er innslagspunktet
for å betale skatt av pensjonsinntekt om lag 212 500 kroner.
For å syte for at
minstenivået i alderspensjon for einslege vert verande skattefritt,
foreslår regjeringa å auke satsen i minstefrådraget i pensjonsinntekt
frå 32 pst. til 37 pst. Det vil auke innslagspunktet for å betale skatt
av pensjon til om lag 218 700 kroner.
Framlegget vil redusere
provenyet med om lag 315 mill. kroner påløpt og 160 mill. kroner
bokført i 2021. Departementet legg til grunn at endringa vil ha
avgrensa administrative følgjer.
Departementet syner
til framlegg til endringar i skatteloven § 6-32 fyrste ledd bokstav
b. Departementet foreslår at endringa tek til å gjelde straks med
verknad frå og med inntektsåret 2021.