Sammendrag
Det blir i proposisjonen fremja forslag om å regulere grunnbeløpet (G) i folketrygda med verknad frå 1. mai 2007 og å auke løyvingar på statsbudsjettet for 2007 som følgje av reguleringa.
Det blir i proposisjonen gjort greie for drøftingane mellom staten og Norsk Pensjonistforbund, Funksjonshemmedes Fellesorganisasjon, Samarbeidsforumet av funksjonshemmedes organisasjoner, Landsorganisasjonen i Noreg, Unio, Yrkesorganisasjonenes Sentralforbund og Akademikerne. Regjeringa og organisasjonane blei samde om å auke grunnbeløpet med kr 3 920 frå 1. mai 2007.
Staten har i drøftingane teke utgangspunkt i retningslinjene for trygdeoppgjeret som Stortinget vedtok 28. mai 2003, jf. Innst. S. nr. 223 (2002-2003).
Organisasjonene fremja krav om:
-
a) Et tillegg på 0,25 pst. ut over Regjeringens anslag til lønnsvekst som skulle øremerkes en økning av særtillegget for minstepensjonistene.
-
b) En økning av unge uføres tilleggspensjon med 1 pensjonspoeng, fra dagens nivå på 3,30 pensjonspoeng til 4,30 pensjonspoeng.
Statens tilbod på ein auke på kr 3 920, fra kr 62 892 til kr 66 812, fra 1. mai 2007 innebar ei årsvekst for pensjonistar på 5,38 pst.
Regjeringa og organisasjonane blei samde om å auke grunnbeløpet med kr 3 920 frå 1. mai i år. Det gjennomsnittlege grunnbeløpet aukar då med 5,38 prosent frå 2006 til 2007. I tillegg blei partane samde om ein protokolltilførsel når det gjeld minstepensjonistane og dei unge uføre:
"(…) Staten viser til at en i samarbeid med organisasjonene vil kartlegge utviklingen i levekår og inntekt og vurdere mulige tiltak for disse gruppene som grunnlag for Regjeringens ordinære budsjettbehandling. Staten er innstilt på å inngå en prosess med organisasjonene som deltar i trygdeforhandlingene i denne gjennomgangen. (…)"
Etter framlegget aukar pensjonane til einslege minstepensjonistar med kr 7 032 pr. år til kr 119 820 pr. år. For ektepar der begge er minstepensjonistar, aukar pensjonen med kr 12 888 pr. år til kr 219 600 pr. år.
Meirutgiftene ved framlegget vert på om lag 7 032 mill. kroner. I tillegg kjem auka utgifter til statspensjonistane frå 1. mai 2007, jf. St.prp. nr. 82 (2006-2007) Om lønsregulering for arbeidstakarar i det statlege tariffområdet 2007 mv.
Tabellen nedanfor viser utviklinga av minstepensjonane og pensjonane for unge uføre frå 1. januar 1990 etter forslaget til pensjonsregulering.
Utviklinga av minstepensjonane og pensjonane for unge uføre i perioden 1. januar 1990 - 30. april 2008. Kroner.
Minstepensjon |
Unge uføre født før 1941 | |||||
Einslege |
Ektepar |
|||||
Pr. år |
Pr. md. |
Pr. år |
Pr. md. |
Pr. år |
Pr. md. | |
1.01.90-30.04.90 |
51 839 |
4 320 |
83 972 |
6 998 |
56 748 |
4 729 |
1.05.90-30.11.90 |
54 220 |
4 518 |
87 960 |
7 330 |
58 980 |
4 915 |
1.12.90-30.04.91 |
54 378 |
4 532 |
88 217 |
7 351 |
65 2901 |
5 4411 |
1.05.91-30.04.92 |
56 978 |
4 748 |
92 158 |
7 680 |
75 6882 |
6 3072 |
1.05.92-30.04.93 |
58 583 |
4 882 |
94 752 |
7 896 |
85 7753 |
7 1483 |
1.05.93-31.12.93 |
59 868 |
4 989 |
96 816 |
8 068 |
87 6484 |
7 3044 |
1.01.94-30.04.94 |
59 868 |
4 989 |
101 0885 |
8 4245 |
87 6484 |
7 3044 |
1.05.94-31.12.94 |
61 116 |
5 093 |
103 200 |
8 600 |
89 4844 |
7 4574 |
1.01.95-30.04.956 |
61 512 |
5 126 |
103 992 |
8 666 |
89 4844 |
7 4574 |
1.05.95-30.04.96 |
63 372 |
5 281 |
107 136 |
8 928 |
92 184 |
7 682 |
1.05.96-30.04.97 |
66 240 |
5 520 |
111 984 |
9 332 |
96 360 |
8 030 |
1.05.97-30.04.987 |
69 360 |
5 780 |
117 456 |
9 788 |
105 612 |
8 8018 |
1.05.98-30.04.999 |
81 360 |
6 780 |
140 040 |
11 670 |
112 752 |
9 396 |
1.05.99-30.04.00 |
84 204 |
7 017 |
144 912 |
12 076 |
116 676 |
9 723 |
1.05.00-30.04.01 |
88 032 |
7 336 |
151 512 |
12 626 |
121 992 |
10 166 |
1.05.01-30.04.02 |
92 100 |
7 675 |
158 520 |
13 210 |
127 632 |
10 636 |
1.05.02-30.04.03 |
97 140 |
8 095 |
167 208 |
13 934 |
134 616 |
11 218 |
1.05.03-30.04.04 |
101 964 |
8 497 |
181 20010 |
15 100 |
141 300 |
11 775 |
1.05.04-30.04.05 |
105 408 |
8 784 |
190 24811 |
15 854 |
146 064 |
12 172 |
1.05.05-30.04.06 |
108 852 |
9 071 |
199 51212 |
16 626 |
150 840 |
12 570 |
1.05.06-30.04.07 |
112 788 |
9 399 |
206 712 |
17 226 |
156 288 |
13 024 |
1.05.07-30.04.08 |
119 820 |
9 985 |
219 600 |
18 300 |
166 032 |
13 836 |
1) Frå 1. januar 1991.
2) Frå 1. januar 1992.
3) Frå 1. januar 1993 (pga. heva aldersgrense).
4) Født før 1943 (1. januar 1926-31. desember 1942).
5) Heving av sats for særtillegget for ektepar frå 1. januar 1994. Ny sats 2 x 60,5 pst. av grunnbeløpet, dvs. dobbelt av ordinær sats og ny minstesats.
6) Heving av sats for særtillegget frå 1. januar 1995. Ordinær sats utgjorde 61,55 pst. av grunnbeløpet.
7) Heving av sats for særtillegget frå 1. mai 1997. Ordinær sats utgjorde 63,2 pst. av grunnbeløpet (minstesats 57,5 pst).
8) Auking av garantert poengtal frå 3 til 3,3.
9) Heving av sats for særtillegget frå 1. mai 1998. Ordinær sats er 79,33 pst. av grunnbeløpet, medan minstesats er 74 pst. av grunnbeløpet.
10) Grunnpensjonen for ektepar auka frå 0,75 G til 0,8 G frå 1. mai 2003
11) Grunnpensjonen for ektepar auka til 0,825 G frå 1. mai 2004
12) Grunnpensjonen for ektepar auka til 0,85 G frå 1. mai 2005
Kilde: Arbeids- og velferdsdirektoratet
Pensjonane aukar til vanleg tilsvarande veksten i grunnbeløpet. Likevel auka pensjonane for ektepar og sambuande sterkare enn grunnbeløpet i åra 2003-2006. Årsaka er at grunnpensjonen for ektepar og sambuande auka frå 0,75 G til 0,8 G frå 1. mai 2003, til 0,825 G frå 1. mai 2004 og til 0,85 G frå 1. mai 2005. Den siste endringa fekk heilårsverknad i 2006.
Grunnbeløpet og pensjonane for dei einslege minstepensjonistane auka i perioden 2001-2006 med gjennomsnittleg 4,3 pst. pr. år, som er på linje med utviklinga for lønstakarar i alt i same tidsrom. For ektepar og sambuande med minstepensjon var veksten sterkare av di grunnpensjonen blei trappa opp.
Det blir i proposisjonen gjort greie for dei særlege skattereglane som gjeld for pensjonistar i 2007, som i hovudsak er ei vidareføring av skattereglane frå 1992.
Reguleringa har òg konsekvenser for krigspensjoneringa, og for 2007 blir det rekna med meirutgifter på 9 mill. kroner til krigspensjoneringa for militærpersonar og 23 mill. kroner til krigspensjoneringa for heimestyrkepersonell og sivilpersonar.
Krigspensjonane blir samordna med pensjonar frå folketrygda. Det blir gjort framlegg om å auke løyvinga under kap. 660 Krigspensjonering med 32 mill. kroner for 2007.
På bakgrunn av at avtalefesta pensjon og pensjonstrygda for sjømenn skal regulerast i høve til ytingane frå folketrygda, blir det gjort framlegg om at statstilskottet til avtalefesta pensjon (kap. 666 post 70) auka med 38 mill. kroner, og at løyvingane til pensjonstrygda for sjømenn (kap. 664 post 70) aukar med 48 mill. kroner.