6. Oslo børs si verksemd i 1995
6.1 Samandrag
Det er i meldinga gjort greie for leiinga og organisatoriske tilhøve ved Oslo Børs.
Oslo Børs hadde i 1995 eit driftsresultat på minus 3,9 mill. kroner, mot eit resultat på 4,1 mill. kroner i 1994. Dei totale driftsinntektene for Oslo Børs gjekk ned frå 71,3 mill. kroner i 1994 til 67,8 mill. kroner i 1995. Inntektsnedgangen kjem mellom anna av reduserte meklarinntekter og låg emisjonsaktivitet.
Driftskostnadene for Oslo Børs auka frå 67,1 mill. kroner i 1994 til 71,8 mill. kroner i 1995. Finansresultatet vart 2,9 mill. kroner mot 5,5 mill. kroner i 1994. Nedgangen kjem mellom anna av disagio på terminkontraktar mot britiske pund inngått i 1994 i tilknyting til kontrakt på handelssystemet. Oslo Børs hadde i 1995 eit underskott på 0,9 mill. kroner, mot eit overskott på 9,6 mill. kroner i 1994.
Oslo Børs hadde ved utgangen av 1995 ein eigenkapital på 123,1 mill. kroner.
Året 1995 vart eit rekordår når det gjeld omsetnad i andrehandsmarknaden. Til saman vart det omsett aksjar og grunnfondsbevis for 156,7 mrd. kroner. Dette er ein auke på 26 % i høve til året før. Generell kursoppgang gjorde at totalindeksen steig 11,6 %. Det var dei små og mellomstore selskapa som skapte sterkast vekst, og SMB-indeksen auka nærare 90 % i verdi.
I desember 1995 inngjekk Oslo Børs ein avtale med OM Stockholm og OMs London-baserte børs, OMLX, om felles ordrebok for norske og svenske aksjeopsjonar ved bruk av OMs handelssystem.
Oslo Børs gav i 1995 fem selskap gebyr for brot på informasjonsplikta. Ein medlem fekk gebyr for brot på reglane om kursregistrering. Børsen iverksette 27 suspensjonar av einskilde aksjar, og i fire av tilfella vart også obligasjonslåna omfatta. I 1994 vart observasjonslista innført, jf. Kredittmeldinga for 1994.
Børsklagenemnda fekk ingen saker til handsaming i 1995.
I samanheng med implementeringa av EUs investeringsdirektiv gjennom ny verdipapirhandellov uttala Børsen seg til Finansdepartementet i mars 1995. Børsen gav også fråsegn til departementa i til andre saker.
Børsen går gjennom alle årsrapportar og delårsmeldingar frå selskapa for å sikre at rekneskapa blir utarbeidde etter korrekte rekneskapsprinsipp.
Til hjelp i arbeidet sitt på rekneskapsområdet har Børsen eit rekneskapsutval der det sit høgt kvalifiserte representantar frå utskriverar, brukarar og akademikarar.
Oslo Børs slår fast i innleiinga i rekneskapssirkulæret for 1995 at med få unnatak har dei børsnoterte selskapa implementert den nye rekneskapsstandarden om pensjonar. Dette sikrar at selskapa viser kva slags pensjonsplikter dei har overfor dei tilsette, på ein korrekt måte.
Oslo Børs tek opp som eit punkt i sirkulæret sitt, dei krava til miljø som ligg på dei børsnoterte selskapa. Oslo Børs framhevar det viktige i at: « Selskapene foretar en grundig vurdering av eventuelle miljøforpliktelser opp i mot kravene nedfelt i (regnskaps-) standarden for betingede utfall. » Børsen skriv vidare at « For de selskaper som driver innenfor en virksomhet hvor miljøspørsmål kan være av betydning for å vurdere selskapets finansielle stilling, jf. aksjeloven § 11-12, bør det gis en redegjørelse i årsberetningen for sentrale miljøforhold ».
Oslo Børs har òg vurdert korleis opsjonsordningar skal førast i rekneskapen. Utgangspunktet til Børsen er at verdien av ein opsjon må bli rekna som ein kostnad for selskapet. Ein må sjå på ein opsjonsordning på linje med andre former for lønn, og desse bør difor bli førte som ein personalkostnad. I norsk praksis blir opsjonsordningar vanlegvis ikkje viste direkte i rekneskapen, men blir omtala i varierande grad i notar. Børsen gir i rekneskapssirkulæret rettleiing for korleis opsjonar og teikningsrettar til tilsette bør førast i rekneskapen.
På bakgrunn av at uspesifiserte avsetningar vart spesielt handsama av Børsen i 1995, presiserer Oslo Børs i rekneskapssirkulæret for 1995 korleis desse prinsipielt bør vurderast. Oslo Børs er særleg oppteken av at rekneskapane frå bankane viser resultatet i perioden, og omtalar risikoforholda på ein korrekt måte. Oslo Børs skriv: « (U)avhengig av hvilke vurderinger et selskap legger til grunn for sine uspesifiserte tapsavsetninger, følger det av bestemmelsene om årsoppgjørets innhold og av kravet om at god regnskapsskikk skal gjelde hele årsoppgjøret, at det må være samsvar mellom beskrivelsen i styrets beretning av selskapets situasjon (blant annet risikoforhold) og utviklingen og det skjønnet som er anvendt i regnskapsføringen. »
Oslo Børs tek aktivt del i arbeidet til Norsk Regnskaps Stiftelse for å sikre at dei krav til rekneskapsbehandling og informasjon som omsynet til eigarar og låntakarar set, blir reflektert i dei nye rekneskapsstandardane. Oslo Børs har sjølv teke initiativ til å få utarbeidd rekneskapsstandardar på område der Oslo Børs meiner at eksisterande regelverk ikkje er godt nok.
6.2 Merknader frå komiteen
Komiteen tar redegjørelsen i meldingen vedrørende Oslo Børs virksomhet i 1995 til orientering.
Komiteens medlemmer fra Senterpartiet, Sosialistisk Venstreparti og Rxd Valgallianse viser til sine merknader under 1.2.2.