Bustadverksemda til Forsvaret har frå den starta opp i tidleg etterkrigstid og fram til no vorte kompleks og uoversiktleg. Komiteen vil peika på at heimelsgrunnlaget for budstadpolitikken til Forsvaret ligg i ei rekkje ulike vedtak gjevne av Stortinget i samband med handsaming av ulike stortingsproposisjonar og innstillingar.

       Komiteen vil sjå det som nyttig og klargjerande å samla og ajourføra heimelsgrunnlaget for bustadverksemda slik at skiftande personell i administrasjonen i verksemda kan ha desse klart for seg til ei kvar tid.

       Den organisasjonsmessige sida ved bustadverksemda har fram til i dag vore komplisert. Mellom anna har dette ført til ei viss uavklåra ansvarsfordeling mellom dei ulike aktørane. Etter komiteen si vurdering er det difor påkrevjande at organiseringa av bustadverksemda vert forenkla slik at ansvarstilhøva vert heilt klåre. Komiteen viser til at forvaltninga av bustadene vert delegert av Forsvarets overkommando (FO) til lokale forvaltningsmynde. Komiteen delar departementet sitt syn på den framtidige rolle til dei lokale bustadråd. Komiteen har merka seg at departementet vil vurdera den framtidige organiseringa av Forsvaret si bustadteneste. Komiteen ser det som naudsynt at Forsvaret har ei bustadsverksemd som tek vare på behova til Forsvaret og personellet.

       Omstillingsprosessen som Forsvaret er inne i no, vil etter komiteen si meining tilseie ein reduksjon av den totale bustadmengda på sikt. Komiteen ser det likevel slik at behovet for nye bustader vil vera ein realitet i einskilde delar av landet.

       Komiteen har merka seg at bustadverksemda til Forsvaret framleis skal vera ein viktig del av personell- og familiepolitikken i Forsvaret. Komiteen er samd i dette fordi disponeringssystemet også i framtida vil innebera relativt hyppig beordring og flytting for yrkesbefal. Forsvaret vil på denne måten sikra seg røynd personell i viktige stillingar samstundes som personellet får nødvendig røynsle i ulike tenestestillingar i høve til avansement i samsvar med kva Forsvaret treng. I høve til Forsvaret sitt personelldisponeringssystem, er det etter komiteen si meining svært viktig at Forsvaret i framtida har ei bustadverksemd.

       Komiteen seier seg samd med departementet sine vurderingar når det gjeld bustadmassen til Forsvaret med omsyn til kategoriar, standard og miljø.

       Mange av Forsvaret sine bustader har oppseielege, ikkje tidsavgrensa kontraktar med bebuarar som har låg eller ingen prioritet i høve til tildelingsreglane i dag. Komiteen er samd i at desse avtalane vert reviderte i inneverande år slik at eksisterande regelverk vert fylgt opp.

       Komiteen har merka seg at departementet vil føreta ein generell gjennomgang av reglane med omsyn til talet på år ein skal kunne bu i Forsvaret sine bustader.

       I høve til framlegget til ny befalsordning, inneber disponerinssystemet framleis ofte beordring og flytting både for beordrings- og søknadsbefal.

       Komiteen er samd med departementet om at alt yrkesbefal er ein del av målgruppa for budstadverksemda mellom anna fordi også søknadsbefalet til ein viss grad kan beordrast utan at befalet er villige på førehand.

       Komiteen viser til at søknadssystemet har beordringshøve, jf. komitémerknad til disponeringssystemet i Innst.S.nr.270 (1982-1983), og at ei rekkje søknadstillingar er tidsavgrensa avansementsstillingar. I tillegg ligg det føre eit generelt krav om variert tenesterøynsle for å oppnå høgare stillingar i Forsvaret som gjer at befalet er underlagt ei form for plikt til å søkje beordringar.

       Komiteen stør framlegget om at fast sivilt tilsette som må flytte på grunn av omstillinga i Forsvaret også må inngå i målgruppa for bustadverksemda, likevel slik at beordra befal bør ha prioritet i høve til omplassert sivilt personell som ein må rekna med går inn i nye faste stillingar. Anna personell som er pålagt berordringsplikt (t.d. kadettar) må etter komiteen si meining inngå i målgruppa.

       Komiteen har merka seg at departementet vil gjennomgå reglane for tildeling av bustader innafor den totale målgruppa mellom anna med tanke på eventuelle prioriteringar der yngre befal kan verta tilgodesett.

       Departementet tek i meldinga sikte på å leggja om systemet for utleige av Forsvaret sine bustader slik at leigenivået meir vert tilpassa marknaden lokalt.

       Dette er komiteen samd i, og vil vidare peika på at leigenivået i Forsvaret på den måten vert å samanlikna med leigenivået elles i staten.

       Komiteen meiner at marknadstilpassa utleigeprisar for Forsvaret sine bustader må spegla dei lokale marknadsskilnadane slik at t.d. bustader ved utdanningsgarnisonane i Nord-Noreg får ein monaleg lågare leigepris enn i Oslo. Som departementet peikar på, må ein difor koma fram til eit takseringssystem som tek vare på lokale skilnader, og som samstundes ikkje inneber noko form for fordelsskatting.

       Ved innføring av nytt leigesystem er komiteen samd i at det må etablerast overgangsordningar samstundes som det må gjerast ein del utgreiingar og kartleggjing før det nye systemet kan innførast. Komiteen ber særleg om at ein må finne føremålstenlege ordningar for bustadbehova i pressområde.

       Komiteen har merka seg at departementet gjer framlegg om kompensasjonsordningar ved innføring av marknadstilpassa leige. Komiteen er samd i dette og vil understreka at dette berre gjeld personell i målgruppa og avgrensa til det tidsrom personellet har rett til Forsvaret sine bustader.

       Komiteen har merka seg at kompensasjonsordningane vil verta fastlagte innanfor det ordinære lønssystemet og vert som fylgje av det gjenstand for forhandlingar med Forsvaret sine arbeidstakarorganisasjonar. Komiteen vil også peika på at desse ordningane må gjennomførast på ein måte som ikkje medfører eit komplisert og ressurskrevjande regelverk.

       Komiteen er samd i føresetnaden om at det nye prissystemet ikkje inneber noko form for fordelsskatting som fylgje av at dagens prissystem fell bort.

       Komiteen har merka seg at det frå departementet si side har vore og er eit ynskje at personellet i større grad skaffar seg eigne bustader. Komiteen ser det som positivt at tiltak for å stimulera dette er sett i gong. Dei eksisterande støtte- og låneordningane må vidareførast samstundes som nye tiltak må vurderast.

       Komiteen stør målsetjingane for dei organisatoriske og styringsmessige ordningane innan bustadverksemda i Forsvaret slik departementet legg opp til.

       Komiteen har merka seg at FBOT (Forsvarets boligtjeneste) vil bli vurdert flytta frå departementet til Forsvarets overkommando som eit eige samla element.

       Det er etter komiteen sitt syn viktig å oppnå oversiktlege, eintydige og effektive løysingar som sikrar ei forsvarleg forvalting og administrasjon av verksemda der også omsynet til arbeidstakarorganisasjonane sin medavgjerdsrett vert ivareteken. Det må vidare sikrast ei målretta og rasjonell styring og leiing av den tilhøyrande ressursbruken.

       Komiteen forutset at ny organisering av bustadverksemda vert sett i verk så snart det er praktisk mogleg med omsyn til dei endringane som skal gjennomførast, og seinast innan 1. januar 1998.