Skriftlig spørsmål fra Frank Edvard Sve (FrP) til samferdselsministeren

Spørsmål

Frank Edvard Sve (FrP): Kan samferdselsministeren gjere greie for kva som vil kunne skje med overføringane til ferjedrifta til Møre og Romsdal fylkeskommune, med bakgrunn i at fylkestinget sitt fleirtal har vedteke å auke ferjetakstene for alle betalande ferjesamband med heile 3 takstsoner?

Begrunnelse

Eg har i tidligere spørsmål stilt ministeren stilt spørsmål om fylkeskommunal ferjedrift, beregningsgrunnlag for overføringar til fylka ang ferjedrifta, samt kva som blir resultatet dersom fylka innfører betaling for gratisferjesamband eller aukar takstane betydelig i alle ferjesamband.

Ut frå tidligare svar har eg forstått at berekningsgrunnlaget for statleg overføringar gjeldand fylka sin ferjedrift, er det faktiske årlege berekna kostnadsnivået til fylkeskommunane som grunnlag for statelige overføringar fordelt mellom ferjefylka.

Eg har forstått det slik at dersom ferjeeigar aukar sitt inntekstgrunnlag gjennom kraftig auke av ferjeprisane, vil dette medføre lågare utgifter til ferjedrifta med dertil redusert berekningsgrunnlag for kostnadsnivået for den fylkeskommunale ferjedrifta.

Eg har også tolka statsråden slik at dette kan medføre mulige reduksjonar av statlege overføringar over rammeoverføringane som kompensasjon av fylka sine ferjeutgifter.

Svar

Jon-Ivar Nygård: Kriteriet for fylkeskommunal ferjedrift i inntektssystemet for fylkeskommunane er dei normerte ferjekostnadane. At kostnadane er «normert» betyr i denne samanhengen at det er lagt til grunn ein felles standard for rutetilbod og ferjetakstar for alle ferjesamband, uavhengig av korleis fylkeskommunane faktisk har innretta rutetilbodet, for å berekne den enkelte fylkeskommunes verdi på ferjekriteriet. Då ferjekriteriet vart innført i inntektssystemet i 2018, vart det understrekt at hensikta med bruken av ei felles standard for rutetilbodet er å måle alle ferjesamband ut frå eit felles referansegrunnlag, og at standarden ikkje må oppfattast som en statleg anbefaling om korleis ferjetilbodet skal organiserast lokalt (jf. Prop. 128 S (2016-2017) Kommuneproposisjonen 2018).
Ferjekriteriet er eit av fleire kriterium i den samla kostnadsnøkkelen i inntektssystemet. Kostnadsnøkkelen brukas til å omfordele rammetilskotet mellom fylkeskommunane ut frå variasjonar i det berekna utgiftsbehovet, og ikkje til å gi tilskot til ulike tenesteområde. Midlane som omfordelast gjennom kostnadsnøkkelen er ein del av dei frie inntektene, som fylkeskommunane disponerer fritt ut frå lokale prioriteringar.
Kriterieverdien for kvart enkelt ferjesamband bereknast som dei normerte bruttokostnadane fråtrekt eit anslag på billettinntektene, og ikkje dei faktiske billettinntektene til fylkeskommunen. For ferjesamband som er omfatta av ordninga med gratis ferjer er det lagt til grunn at sambanda ikkje har billettinntekter. I berekninga av kriteriet brukast ein kostnadsmodell utvikla av Møreforsking Molde som er omtalt nærare i Kommuneproposisjonen 2018. Billettinntektene er frå 2024 estimert med ein inntektsmodell utvikla av Transportøkonomisk institutt, med nokon justeringar (jf. omtale i Prop. 112 S (2022-2023) Kommuneproposisjonen 2024). Billettinntektene til kvart enkelt ferjesamband vert anslått ut frå opplysningar om trafikkmengda (målt som talet på personbileinheiter frakta i løpet av eit år), talet på nullutslippskøyretøy, talet på køyretøy som nyttar seg av ein rabattordning og den reelle lengda på dei aktuelle ferjestrekningane. Sidan det er den reelle strekningslengda som nyttas i berekningane, og ikkje takstsona som er fastsett av fylkeskommunen, vil eventuelle endringar i kva for ein takstsone som faktisk nyttas for det enkelte ferjesamband ikkje ha nokon innverknad på berekninga av ferjekriteriet. Ein eventuell auke i takstsonene vil difor i utgangspunktet ikkje ha nokon betydning for overføringane til fylkeskommunane gjennom inntektssystemet.
Svaret er utarbeidd i samråd med Kommunal- og distriktsdepartementet.

Stortinget.no

Skriftlig spørsmål fra Frank Edvard Sve (FrP) til samferdselsministeren

Spørsmål

Begrunnelse

Svar