Begrunnelse

Kina har ein annan måte å operere på enn det vi er van med, også når det gjeld det som elles er vanleg kommersiell verksemd. Det er reist spørsmål ved om Kina kan ha høve til å slå av kinesiskproduserte bussar som måtte vere kjøpt inn av m.a. norske fylkeskommunar eller deira underleverandørar. I så fall vil det kunne føre til trafikkaos i lang tid. Viss det vert kjøpt inn mange kinesiskproduserte bussar vil det kunne utgjere ein reell trugsel mot samfunnstryggleiken i Noreg. I Sverige har ein også vore oppteken av at arbeidarene sine rettar ikkje vert ivaretekne ved tilverkinga av bussane i Kina. Dette er eit problem i seg sjølv ut frå omsynet til dei arbeidarene det gjeld og menneskerettane, men betyr også at dei kinesiske produsentane ikkje tevlar på same vilkår som t.d. europeiske produsentar. Vidare er også omsynet til klima og miljø sjølve rasjonalet for at norske fylkeskommunar kjøper inn elektriske bussar i staden for velutprøvde dieselvariantar, og då vert det jo litt merkeleg om regelverket ikkje tek omsyn til at det inneber store klimautslepp og potensielt miljøydeleggingar å importere bussar frå den andre sida av jorda der det er lang transportveg og truleg er dårleg miljø- og klimastandardar på produksjonen. I sum finst det fleire grunnar og breitt grunnlag for å kunne innføre tiltak som gjer at kinesiskproduserte bussar ikkje vil rulle på norske vegar i det omfanget det no ser ut til at vi risikrerer. Likevel er det inntrykket mitt at samferdsleministeren sit på hendene sine og ikkje føretar seg noko i dette som er ei viktig problemstilling ut frå norsk samfunnstryggleik, men også av omsyn til arbeidarrettar, rettferdig handelspraksis, klima og miljø.