Bakgrunn

Samtidig som Ukraina er utsett for eit brutalt og folkerettsstridig angrep frå Russland, og landet og økonomien er på randa av kollaps, betaler landet framleis ned på statsgjelda si. Det ukrainske folket kjempar for liva sine og må handtera store øydeleggingar og humanitære behov. Likevel strøymer nødvendige ressursar ut av landet og inn i lomma på kreditorar.

Ukrainas eksterne statsgjeld er på 54 mrd. dollar. 7,3 mrd. dollar skal betalast allereie i år. Over halvparten av gjelda skulda dei til private långivarar som bankar og hedgefond, resten skuldar dei til multilaterale institusjonar som Det internasjonale pengefondet (IMF), Verdsbanken og Den europeiske investeringsbanken.

Gjelda er i amerikanske dollar. Derfor har fallet i verdien til den ukrainske valutaen gjort det endå vanskelegare å betala tilbake lånet midt under krigen. Faren for misleghald er stor. I etterkant av den russiske invasjonen har responsen til dei multilaterale organisasjonane vore endå fleire lån til Ukraina på rundt 2 mrd. dollar, på toppen av landet si allereie lite berekraftige gjeld.

Ukraina skal ikkje måtta senda ressursane sine ut av landet til rike kreditorar når dei treng dei som mest. Noreg bør derfor arbeida for at kreditorane stansar innbetalingskrav umiddelbart i tillegg til å sletta og restrukturera ukrainsk statsgjeld. Noreg er sjølv bidragsytar i IMF og Verdsbanken og har direkte påverknad i desse institusjonane.