Merknader frå komiteen
Komiteen, medlemene frå Arbeidarpartiet, Gunvor Eldegard, Irene Johansen, Gerd Janne Kristoffersen, leiaren Torgeir Micaelsen, Torfinn Opheim, Knut Storberget og Dag Ole Teigen, frå Framstegspartiet, Jørund Rytman, Ketil Solvik-Olsen, Kenneth Svendsen og Christian Tybring-Gjedde, frå Høgre, Gunnar Gundersen, Arve Kambe og Jan Tore Sanner, frå Sosialistisk Venstreparti, Geir-Ketil Hansen, frå Senterpartiet, Per Olaf Lundteigen, frå Kristeleg Folkeparti, Hans Olav Syversen, og frå Venstre, Borghild Tenden, syner til representantforslaget og at finansministeren har uttalt seg om forslaget i brev av 27. april 2012 til finanskomiteen. Brevet følgjer som vedlegg til denne innstillinga.
Komiteens medlemmer fra Høyre viser til dokumentet og de forslag som der framsettes. Disse forslagene er begrunnet i en bekymring for at klimatiltak fra regjeringens side iverksettes sent og er utilstrekkelige. Regjeringen har brukt svært lang tid på å fremme Klimameldingen for Stortinget.
Fleirtalet i komiteen, medlemene frå Arbeidarpartiet, Sosialistisk Venstreparti og Senterpartiet, syner til at forslaget er ein modifisert versjon av tidlegare forslag om å innføra eit frådrag for ROT (skattefrådrag til privatpersonar for ombygging og tilbygg i eigen bustad). Fleirtalet syner til Skatteunndragelsesutvalget si utgreiing NOU 2009:4 Tiltak mot skatteunndragelser, punkt 10.3.4.5, kor fleirtalet gjekk imot å innføra eit ROT- og RUT-frådrag i Noreg. Fleirtalet i komiteen stemte seinare mot Representantforslag 140 S (2010–2011) om skattefradrag for håndverkstjenester og serviceoppdrag med grunngjevinga at skatteutgiftene vil verta store, at forslaget har uheldige fordelingseffektar, og at dei store pengane burde brukast på dei store oppgåvene. Fleirtalet meiner desse argumenta framleis står seg. I tillegg nemnes avgrensingsproblem, auka administrative kostnadar og komplisering av skattesystemet i brevet frå finansministeren. Fleirtalet syner også til at det finst gode moglegheiter for å få støtte til energieffektiviseringstiltak gjennom til dømes Enova og Husbanken.
Komiteens medlemmer fra Fremskrittspartiet, Høyre, Kristelig Folkeparti og Venstre viser også til statsrådens brev til komiteen der det brukes mange ord på å forklare hvorfor forslaget ikke kan vedtas. Disse medlemmer tror ikke den foreslåtte ordningen behøver å medføre på langt nær så store byråkratiske belastninger som statsråden antyder og viser til at Sverige faktisk har hatt en langt mer omfattende ordning i funksjon uten at byråkratisering synes å være et framtredende problem. Forslaget ville også innebære at fradraget begrenses til 50 000 kroner årlig pr. husholdning. Tiltak utover dette vil måtte vurderes gjennom de tilskuddsordninger som statsråden viser til. Disse medlemmer har derimot en tro på at en type rettighetsbasert ordning som ikke må gjennom tilskuddsbehandling og godkjenning på forhånd, ville få fart på denne type tiltak i norske husholdninger. Private husholdninger utgjør 68 pst. av energiforbruket i Norges bygningsmasse. Skal en lykkes med klimatiltak på dette området, må en derfor nå ut til den enkelte husstand. Tilskudd og skjemaer som følger med er en barriere for mange, og uten såpass sterke stimulanser mot små tiltak som dette forslaget innebærer, tror disse medlemmer det blir vanskelig å få i gang investeringene i stor nok skala.
Disse medlemmer fremmer følgende forslag:
«Stortinget ber regjeringen legge frem forslag om en ordning med skattefradrag for dokumenterte kostnader knyttet til energieffektiviseringstiltak i egen bolig, en såkalt ‘EnergiFunn’-ordning, slik at ordningen kan implementeres i statsbudsjettet for 2013.»
Komiteens medlemmer fra Fremskrittspartiet viser for øvrig til FrPs forslag i Dokument 8:95 S (2011–2012) om å innføre skattefradrag for håndverkstjenester og serviceoppdrag utført i egen bolig og fritidsbolig.
Komiteens medlemmer fra Høyre og Venstre viser også til sine merknader i Dokument 8:95 S (2011–2012) når det gjelder innføring av et generelt ROT/ROS-fradrag i Norge. Disse medlemmer har derimot valgt å fremme et forslag om en begrenset ordning med skattefradrag for dokumenterte kostnader knyttet til energieffektivisering i egen bolig som et målrettet tiltak for å få i gang aktivitet raskt.
Fleirtalet i komiteen, alle unnateke medlemene frå Venstre, syner til svaret frå finansministeren og at eventuelle endringar i politikk på bygningsområdet vil verte vurdert i det pågåande arbeidet med ei stortingsmelding om bygningspolitikken.
Komiteens medlemmer fra Høyre, Kristelig Folkeparti og Venstre viser til statsrådens brev der Energimerkeordningen og krav om avanserte strømmålere (AMS) fra 1. januar 2017 framheves som regjeringens tiltak. Disse medlemmer vil påpeke at begge tiltak er gode, men det første treffer langt ifra bredt nok og det andre ligger langt fram i tid. De fleste bor i sin bolig, tenker ikke på å selge og leier heller ikke ut. Skal man virkelig få alles oppmerksomhet mot å gjøre tiltak, må det bredere og mer stimulerende tiltak til. Et tilbud om gratis energisjekk vil være et slikt tiltak.
Disse medlemmer fremmer derfor følgende forslag:
«Stortinget ber regjeringen i forbindelse med statsbudsjettet for 2013 innføre en ordning med tilbud om gratis energisjekk av boligbygg.»
Komiteen syner til svaret frå finansministeren og at saka er omtalt i revidert nasjonalbudsjett for 2012.