D

• daddelvedtak (kritikkvedtak)

  (daddelvotum) den sterkaste forma for kritikk Stortinget kan retta mot ein statsråd utan å erklæra mistillit. Vert òg kalla kritikkvedtak.

• dagsorden

  liste over dei sakene som skal handsamast på eit møte.

• debatt

  nesten alle saker som Stortinget handsamar, vert diskuterte i salen før ei eventuell avrøysting. Vanlegvis er det komiteen som har handsama saka, og den statsråden saka vedkjem, som deltek i debatten. Det vert skrive referat frå alle debattane.

• delegera

  overføra eller overdra makt, vanlegvis frå eitt offentleg organ til eit anna (til dømes frå Stortinget til regjeringa eller departementa).

• demokrati (folkestyre)

  representativt demokrati: Folket vel representantar som handlar på vegner av folket og dermed sikrar interessene til veljarane og står til rette for veljarane ved neste val. Direkte demokrati: Folket kan ta stilling til konkrete saker gjennom val, som i folkerøystingar.

• departement

  sentral administrasjon av eit fagområde (til dømes Finansdepartementet), under leiing av ein statsråd.

• direktorat

  forvaltningsorgan med ein direktør som sjef; ein del av statsadministrasjonen. Det finst to hovudtypar: 1) direktorat som avgjer saker dels på sjølvstendig og dels på statsrådens ansvar, og 2) direktorat som tek alle avgjerder sjølvstendig og på eige ansvar.

• dobbeltrøyst

  ved røystelikskap avgjer dobbeltrøysta til presidenten. Elles deltek presidenten i voteringa etter dei same reglane som andre representantar.

• dokument (dok.)

  nemning på ein serie med publikasjonar som vert handsama i Stortinget. Framlegg til saker som kjem frå representantane sjølve, vert lagde fram som dokument. Riksrevisjonen legg òg fram sine saker for Stortinget som dokument.

• drøftingar (forhandlingar)

  samtalar/diskusjonar. I Stortinget er det ofte drøftingar mellom partia om ulike politiske spørsmål, blant anna for å prøva å danna fleirtal for politiske alternativ i fagkomiteane.